Hoofden te groot voor het paspoort

Hein Daanen, hoogleraar aan de VU in Amsterdam en verbonden aan TNO in Soesterberg heeft een nieuw paspoort nodig. De steeds weer veranderende eisen aan de pasfoto zijn nu wel een beetje doorgeschoten. Als de verhouding niet binnen de normen voor hoogte en breedte van het gezicht vallen (30 tot 36 mm hoofdhoogte en 16 – 20 mm hoofdbreedte) is de pasfoto onbruikbaar. Door deze nieuwe eis vallen mensen met een buitensporig breed of juist lang gezicht buiten de boot. Daanen weet dat het om 2,7 % van de Nederlanderse volwassenen gaat. Dus meer dan 378 duizend personen van 14 jaar of ouder.

Volgens de voorschriften heeft een portretfoto voor een Nederlands paspoort een hoofdhoogte van 36 tot 30 millimeter, en een gezichtsbreedte van 16 tot 20 mm. De verhouding van hoogte en breedte ligt daarmee tussen de minimaal 1,3 en maximaal 1,875.
Ambtenaren op het gemeentehuis hebben een mal waarmee ze de toelaatbaarheid van een aangeleverde foto toetsen.

In principe zijn overschrijdingen niet geoorloofd, wel kunnen uitzondering worden gemaakt. In de praktijk zijn er zelden hooglopende conflicten en worden waar nodig uitzonderingen gemaakt, weet Daanen na gesprekken op het ministerie van Buitenlandse Zaken. ‘Maar vaak vergt een ontheffing een hoop geregel en vertraging.’

Database
Daanen ontdekte dat de paspoorteisen lang niet iedereen passen door een vergelijking met de database die hij in 2000 voor TNO maakte van de lichaamsverhoudingen van Nederlanders. Daartoe werden 1.250 personen met een laserscanner in drie dimensies vastgelegd. De gegevens worden volop gebruikt door onder meer de automobielbranche en kledingfabrikanten.

Maar de uitkomsten tonen ook aan dat ongeveer een op de veertig Nederlandse gezichten niet passen binnen de vereiste afmetingen op de paspoortfoto. In China voldoet bijna 4 procent van de gezichten niet aan de normen. En in Griekenland zelfs bijna 5 procent.
Daanen: ‘Aangezien gemeenten niemand vanwege zijn hoofd een paspoort kunnen weigeren, zou mijn advies zijn om de regels te verruimen en alleen een minimale hoogte in de wet te eisen. Van de EU mag dat en het zal een hoop gedoe schelen.’

Het ministerie zegt geen signalen te hebben dat zich in de praktijk problemen voordoen met aangeleverde pasfoto’s.